De European Portfolio Certificate Map


Klik op beeld om map te zien
De European Portfolio Certificate (EPC)[1] Map is een documentatie van formeel, non-formeel en informeel leren [2] met betrekking tot kennis, vaardigheden, attitudes en competenties [3].
De EPC-map wordt onderverdeeld in drie delen en bevat:
1 | Schoolverlatercertificaten van de school
en van de door de overheid voorgeschreven examens (diploma’s, eindgetuigschrift, schooladvies etc., deze worden ingevoegd in de linkerflap van de map);
2 | documenten van leeropbrengsten inclusief portfoliodocumenten, portfolio-onderscheidingen en -certificaten zoals gekozen door de leerling (verzameld in het centrale deel);
3 | Een overzicht van de pedagogisch-onderwijskundige achtergronden waarop de school is gebaseerd (ingevoegd in de rechterflap).
De EPC-map wordt aan leerlingen uitgereikt als een certificatenportfolio voor schoolverlaters, indien deze map minimaal één geëvalueerd portfolio of portfoliocertificaat bevat, en een erkend diploma op niveau 2 of hoger zoals bedoeld in het Europees Kwalificatie Kader EKK [4]. Zonder een dergelijk diploma kan een map die voldoet aan de EPC-standaarden toch worden uitgereikt aan leerlingen van tenminste vijftien jaar oud. In dit geval wordt sterk aanbevolen dat de verstrekkende school een voor de leerling bestemd advies toevoegt voor loopbaan en beroep op basis van een competentieprofiel. (Noot van de vertalers: Voor de Nederlandse en Belgische situatie geldt dat leerlingen op z’n vroegst de EPC-map ontvangen als zij aan het einde van de tiende klas de school verlaten. Ze zijn dan in de regel zestien jaar oud.)

Op portfolio gebaseerd assessment geeft een indicatie van competenties, het vergroot de motivatie van de leerlingen bij het tonen van hun individuele sterktes en stimuleert zelfreflectie en ondernemerschap [5] waardoor de individuele dimensie van een leven lang leren aan kracht wint.


Het project European Portfolio Certificate streeft naar onderwijsvernieuwing door portfoliowerk in de klas op te pakken of te verdiepen en stelt aanstaande schoolverlaters van het voortgezet onderwijs in Nederland en het secundair onderwijs in Vlaanderen in de gelegenheid hun werk in een portfoliomap te documenteren. Leerlingen van scholen die meedoen aan het European Portfolio Certificate project worden aangemoedigd om zich op leerdoelen te richten die passen bij hun individuele interesses. Dat kan zowel aan de hand van een onderwerp dat door de leraar aangereikt is als door op eigen initiatief te werken aan een zelfgekozen thema. De leraar begeleidt de leerlingen in hun leerproces door middel van dialoog. Daarbij worden reeds verworven kennis en nieuwe kennis met elkaar verbonden om een rijk en creatief resultaat te kunnen oogsten.

Werken met het European Portfolio Certificate wakkert de interesse in het leerplan van de school opnieuw aan door een meer geïndividualiseerde benadering van leren waarbij de belangstelling van de leerling volledig betrokken is.

Het creëren van een portfolio gaat hand in hand met zelfreflectie en evaluatie. Eenmaal voltooid, kan een portfolio worden samengevat in een portfoliocertificaat dat belangrijke aspecten van de ontwikkeling van de leerling doeltreffend aantoont. Het certificaat laat, evenals het portfoliowerk zelf, capaciteiten van de leerling zien ten aanzien van terugblikken en reflecteren op en evalueren van het eigen leerproces. Verder verlenen portfoliopresentaties sociale erkenning in en buiten de schoolgemeenschap hetgeen bijdraagt aan de verwerving van persoonlijke competenties en zelfverzekerdheid. Veel leerlingen willen hun European Portfolio Certificate gebruiken om leeropbrengsten zodanig te verzamelen, dat ze kunnen aantonen wat en hoe ze geleerd hebben, om dit vervolgens te kunnen laten zien op hun weg naar vervolgonderwijs of werk. De ruimte in het centrale deel van de map is bestemd voor de verzameling portfolio’s en portfoliocertificaten naar keuze van de leerling. Met ruimte voor diploma’s en andere formele schoolverlaterdocumenten in de linkerflap en een overzicht van de achtergronden van de gevolgde onderwijsroute in de rechterflap, is de EPC-map een representatief document.

Dit kunnen onze leerlingen ter inzage overleggen aan potentiële werkgevers of onderwijsinstellingen die meer willen weten over de door hen verworven specifieke competenties.

Portfoliowerk is een praktische methode, die zich richt op motivatie, intellectuele vaardigheden en het creatief handelen van jonge mensen. Het EPC-project is gebaseerd op dit inzicht. In handen van oprechte opvoeders kan het iets doen ontvlammen in het leven van de leerling dat tot een onblusbaar vuur in de ziel wordt – een vuur dat de leerling kracht geeft van binnenuit, en hem ertoe in staat stelt zich als individu positief te verhouden tot een wereld van toenemende complexiteit. Los van het feit of u leraar, leerling, ouder of bestuurder bent van een school, dit is een aanmoediging om uw school op te roepen zich aan te sluiten bij deze wereldwijde inzet tot verbetering van het onderwijs.


Het hoofddoel van het EPC Project en het Comenius EPC Partnerschap is de ontwikkeling van een pedagogisch instrument.